Vệc trang bị cho trẻ khả năng sử dụng song ngữ từ sớm mang lại lợi thế về học tập. Thêm vào đó mở ra nhiều cơ hội phát triển lâu dài trong tương lai. Nhiều nghiên cứu đã chứng minh rằng trẻ được tiếp cận song ngữ ngay từ nhỏ có khả năng tư duy linh hoạt, ghi nhớ tốt và tự tin hơn khi giao tiếp. Tạo nền tảng vững chắc cho tương lai. Qua bài viết dưới đây, Cannhadep sẽ chia sẻ về 4 cách dạy song ngữ cho trẻ phổ biến nhất hiện nay.
Bật mí về các cách dạy song ngữ cho trẻ tại nhà hiệu quả cao
Trong thời đại toàn cầu hóa, việc cho trẻ tiếp cận song ngữ ngay từ nhỏ mang lại nhiều lợi ích vượt trội về tư duy, ngôn ngữ và khả năng hội nhập. Tuy nhiên, không phải phụ huynh nào cũng biết cách đồng hành cùng con trong quá trình học hai ngôn ngữ tại nhà. Dưới đây là tổng hợp các cách dạy song ngữ cho trẻ mà bạn nên tham khảo thử.
Mỗi người sẽ sử dụng 1 ngôn ngữ (OPOL)
Phương pháp OPOL (One Person, One Language) là cách dạy song ngữ được nhiều gia đình áp dụng, đặc biệt hiệu quả với trẻ nhỏ. Với phương pháp này, mỗi phụ huynh sẽ luôn sử dụng một ngôn ngữ cố định khi giao tiếp với con. Ví dụ, trong gia đình muốn dạy con song ngữ Anh – Việt, cha sẽ chỉ nói tiếng Anh, còn mẹ luôn dùng tiếng Việt (hoặc ngược lại). Phương pháp OPOL phù hợp với những gia đình có cha mẹ thành thạo hai ngôn ngữ khác nhau hoặc ít nhất một trong hai phụ huynh có khả năng sử dụng song ngữ tốt.
Điểm mạnh của phương pháp này là trẻ được tiếp xúc với hai ngôn ngữ song song ngay từ nhỏ. Việc có hai người khác nhau sử dụng hai ngôn ngữ giúp giảm tình trạng lẫn lộn ngôn ngữ.
Trong thời gian đầu trẻ có thể bối rối khi giao tiếp cùng lúc với cả cha và mẹ vì phải liên tục chuyển đổi ngôn ngữ. Nếu thời gian tiếp xúc giữa trẻ với mỗi phụ huynh không cân bằng, trẻ sẽ thiên về ngôn ngữ mà mình nghe nhiều hơn. Ví dụ, mẹ luôn nói tiếng Anh và dành phần lớn thời gian chăm sóc con, trong khi cha ít có thời gian trò chuyện bằng tiếng Việt, trẻ sẽ dần ưu tiên sử dụng tiếng Anh nhiều hơn, dẫn đến sự mất cân bằng và hạn chế khả năng gắn kết bằng tiếng Việt với cha.
Xem thêm: Bật Mí Các Phương Pháp Kinh Doanh Giáo Dục Hiệu Quả Nhất 2025
Dùng ngôn ngữ thiểu số tại nhà (MLAH)
Phương pháp Minority Language At Home sẽ yêu cầu cha mẹ và con cái luôn giao tiếp bằng ngôn ngữ thiểu số (ít được sử dụng hơn) trong gia đình. Còn ngôn ngữ đa số (ngôn ngữ cộng đồng) sẽ được dùng khi ra ngoài, như ở trường học, nơi công cộng hay khi đi chợ. Bạn đọc sẽ thường thấy phương pháp MLAH được áp dụng trong các gia đình di cư sang nước khác sinh sống.
Ví dụ, một gia đình người Việt định cư tại Mỹ hoặc Úc thì tiếng Việt sẽ trở thành ngôn ngữ thiểu số, còn tiếng Anh là ngôn ngữ cộng đồng. Để giúp con duy trì song ngữ, cha mẹ sẽ quy định chỉ nói tiếng Việt trong nhà, còn khi ra ngoài thì sử dụng tiếng Anh. Việc này sẽ giúp trẻ duy trì và phát triển ngôn ngữ mẹ đẻ, nhờ việc thường xuyên giao tiếp bằng ngôn ngữ này với người thân trong gia đình.
Đối với các gia đình sống tại Việt Nam, phương pháp này khá khó áp dụng. Lý do là tiếng Việt vốn là ngôn ngữ đa số, còn tiếng Anh chỉ là ngôn ngữ thiểu số. Nếu áp dụng MLAH, cha mẹ cần nói 100% tiếng Anh trong nhà và chỉ dùng tiếng Việt khi ra ngoài. Điều này có thể dẫn đến tình huống trẻ quen nói tiếng Anh nhiều hơn và ít sử dụng tiếng Việt, từ đó gây mất cân bằng trong giao tiếp.
Xem thêm: Tổng Hợp Top 7 Khóa Học Tiếng Anh Cho Người Đi Làm Tốt Nhất
Chia ngôn ngữ dựa theo thời gian và địa điểm (T&P)
Thêm một cách dạy song ngữ cho trẻ nữa đó là Phân chia ngôn ngữ theo thời gian và địa điểm (Time and Place – T&P). Chiến lược dạy song ngữ bằng cách quy định rõ ràng khi nào hoặc ở đâu sẽ sử dụng từng ngôn ngữ. Ví dụ, một số khung giờ trong ngày (giờ ăn, giờ chơi, giờ đọc sách) sẽ nói tiếng Anh. Còn các khung giờ khác dùng tiếng Việt. Hoặc có thể phân chia theo không gian, như chỉ nói tiếng Anh trong phòng ngủ, còn ở các khu vực khác trong nhà thì dùng tiếng Việt.
Lúc này cha mẹ chủ động và linh hoạt chọn thời điểm hoặc không gian phù hợp để dạy ngôn ngữ cho trẻ. Phù hợp cho các phụ huynh chưa tự tin vốn từ, vì có thể bắt đầu từ một khung giờ hoặc một địa điểm cụ thể trước khi mở rộng dần. Trẻ dù chưa biết nói cũng sẽ dần nhận ra thói quen ngôn ngữ theo bối cảnh, nhờ sự lặp lại đều đặn.
Song đó cần lưu ý việc duy trì lịch trình cố định đôi khi khó khăn, nhất là với trẻ nhỏ khi có những tình huống phát sinh ngoài dự kiến. Vì vậy, cha mẹ nên bắt đầu thật đơn giản, ví dụ chọn một khung giờ trong ngày để nói tiếng Anh với con. Khi đã quen, mới mở rộng thêm sang các thời điểm hoặc không gian khác, tránh tạo áp lực cho cả bố mẹ lẫn trẻ.
Học qua cách tiếp cận ngôn ngữ tự nhiên
Đây là cách cha mẹ sử dụng linh hoạt cả hai ngôn ngữ khi giao tiếp với con. Đặc biệt không cần lên kế hoạch hay tuân theo lịch trình cố định. Cách dạy song ngữ cho trẻ này phù hợp cho những gia đình không muốn gò bó vào quy tắc nghiêm ngặt hoặc khi trẻ không hứng thú với các phương pháp khác. Tuy nhiên, cha mẹ chỉ nên áp dụng nếu cả hai đều thành thạo hai ngôn ngữ và có thể chuyển đổi tự nhiên trong mọi tình huống.
Việc áp dụng phương pháp này sẽ giúp trẻ giao tiếp tự nhiên, thoải mái. Việc lặp lại và kết hợp nhiều hình thức thú vị sẽ giúp trẻ duy trì sự cân bằng giữa cả hai ngôn ngữ. Thích hợp với những gia đình có bố mẹ bận rộn, dễ dàng thay phiên chăm sóc con mà vẫn duy trì được môi trường song ngữ. Ví dụ, nếu mẹ thường chăm con nhưng có thời gian đi công tác thì cha hoàn toàn có thể tiếp tục sử dụng linh hoạt cả hai ngôn ngữ với trẻ.
Tuy nhiên trẻ dễ thiên về một ngôn ngữ nhiều hơn nếu cha mẹ không chú ý cân bằng, do không có kế hoạch phân chia rõ ràng theo thời gian hay địa điểm.
Xem thêm: Phào Chỉ Khung Tranh Là Gì? Các Loại Phào Chỉ Khung Tranh Thông Dụng Nhất Hiện Nay
Trường Việt Anh – Trường liên cấp chuyên đào tạo học sinh chuyên Anh chất lượng cao hàng đầu Việt Nam
Trường Quốc Tế Việt Anh là hệ thống trường tư liên cấp chuyên Anh hàng đầu Việt Nam, với sứ mệnh xây dựng môi trường học tập vui vẻ và định hướng đào tạo học sinh giỏi ngoại ngữ theo chuẩn quốc tế. Từ bậc mầm non, chương trình 100% tiếng Anh như trẻ bản ngữ giúp bé làm quen một cách tự nhiên.
Ở bậc tiểu học, học sinh được học song ngữ với thời lượng tiếng Anh chiếm đến 40% thời gian. Đặc biệt, ở cấp trung học (THCS – THPT), nhà trường cam kết học sinh ra trường đạt tối thiểu IELTS 6.0, đủ điều kiện du học và tự tin ứng tuyển vào các trường đại học danh tếng. Không chỉ chú trọng kiến thức, Trường song ngữ Việt Anh còn trang bị cho học sinh 16 kỹ năng mềm thông qua các hoạt động ngoại khóa, chương trình lãnh đạo “The Leader in Me” và STEAME… giúp các bạn sớm trưởng thành, lãnh đạo bản thân và cộng đồng.
Với môi trường của trường quốc tế, các giáo viên chuẩn bản ngữ, cơ sở vật chất hiện đại cùng định hướng đào tạo tài năng toàn diện. Trường Việt Anh xứng đáng là lựa chọn tin cậy để nuôi dưỡng thế hệ công dân toàn cầu từ hôm nay.
Thông tin liên hệ:
- Website: https://truongvietanh.com/
- Hotline: 0916 961 409
- Email: [email protected]
- Địa chỉ: 269A Nguyễn Trọng Tuyển, phường Phú Nhuận, Thành phố Hồ Chí Minh.
Việc áp dụng cách dạy song ngữ cho trẻ cần có sự kiên nhẫn, đồng hành và phương pháp phù hợp từ phía cha mẹ. Không chỉ đơn thuần là học thêm một ngôn ngữ, quá trình này còn giúp trẻ hình thành tư duy đa chiều, phát triển kỹ năng mềm và tăng khả năng hội nhập toàn cầu. Hãy bắt đầu từ những bước nhỏ, tự nhiên và tích cực, để trẻ tiếp thu song ngữ như một phần cuộc sống hằng ngày. Khi có sự định hướng đúng đắn, song ngữ sẽ trở thành chìa khóa giúp trẻ tự tin vững bước trong hành trình tương lai.